معماری آکوستیک
معماری آکوستیک به‌معنای بهبود بخشیدن به کیفیت صدا در دنیای معماری تعبیر شده و اساس آن بر شایستگی جریان صدا در بنا قرار داده شده است. به عبارتی هدف اصلی از اجرای این سبک معماری در کنار زیبایی و رعایت اصول فنی، اجرای بهترین شیوه معماری برای تامین صدای مطلوب و ممانعت از جابجایی صداهای ناخواسته در بناست.
بر این اساس مکان‌هایی با بیشترین استفاده کاربردی از کیفیت صدا نظیر آموزشگاه‌های موسیقی و کارگاه‌های ضبط و پخش از بیشترین کاربران این شیوه معماری به‌شمار می‌آیند.
در نوشتار پیش رو قصد داریم درباره معماری آکوستیک از تعریف تا موارد کاربرد گفتگو کنیم. هم‌چنین به معرفی برند پارس ویونا، مجری معماری آکوستیک می‌پردازیم.
با ما در مطالعه متن همراهی کنید.
معماری آکوستیک: از عایق‌بندی در برابر صدا تا صدای بهتر
معماری و آکوستیک، به‌عنوان دو شاخه مجزا از علوم مطرح بوده و هر یک به‌نوبه خود ارزشمند و کاربردی هستند. دنیای وسیع و متنوع معماری به اصول زیباشناختی و تناسب سازه پرداخته و حوزه وسیعی از زیرشاخه‌های هنری و مهندسی را شامل می‌شود. آکوستیک نیز نقش مهمی در بهبود فضاها از نظر دریافت صدای بهینه و شیوه‌های رسیدن به فناوری حذف آلودگی‌های صوتی در محیط دارد.
اما هنگامی که از معماری آکوستیک سخن می‌گوییم، با شاخه‌ای جدید از علوم سروکار داریم که رویکرد اصلی آن، اجرای شیوه‌های معماری برای رسیدن به بنایی است که در آن کیفیت پخش و دریافت صدا تا حد امکان بهبود یافته و از صداهای مزاحم تصفیه شده باشد.
شاخه های اصلی علم آکوستیک
شاخه اول عایق‌بندی است که به کاهش صداهای مزاحم منجر شده و شاخه دوم شامل کیفیت بخشیدن به صدا به معنای ایجاد صدای بهتر است. از ترکیب این دو در معماری آکوستیک استفاده شده و فضایی متفاوت و برتر از سازه‌های معمولی ایجاد می‌شود. جایی که در آن نه‌تنها اصوات مزاحم وارد نمی‌شوند، بلکه کیفیت دریافت صداها نیز تا بالاترین درجه ممکن بهبود بخشیده شده است.
به این ترتیب می‌توان از یک سازه مدرن و مبتنی بر این شیوه معماری، انتظاری بیش از یک اتاق آکوستیک منفرد را داشت.
معماری آکوستیک و عایق‌بندی صدا
عایق‌بندی صدا که در اصطلاح علمی از آن با واژه آکوستیک یاد می‌کنیم شاخه‌ای از علوم دکوراتیو نیز به‌شمار می‌آید که در نمای داخلی و شرایط مورد نیاز کاربردهای زیادی دارد.
این مورد به‌ویژه به‌شکل فنی در سازه‌های هنری نظیر سینماها و سالن‌های تئاتر و نمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد. استودیوهای ضبط موسیقی نیز از اصلی‌ترین کاربران عایق‌بندی و پوشش‌های آن هستند که سهم مهمی در معماری آکوستیک دارد. هم‌چنین آموزشگاه‌های موسیقی و مکان‌هایی که شنیده شدن واضح اصوات در آنها الزامیست از سیستم‌های عایق‌بندی دیوارها استفاده زیادی می‌کنند.
اما موضوع عایق‌های صدا در اینجا پایان نمی‌یابد. استفاده از معماری آکوستیک و کاربرد عایق‌های صوتی امروزه به بخشی از معماری مدرن در سایر سازه‌ها نیز تبدیل شده و آرامش را برای چنین فضاهایی به ارمغان آورده است. تا جایی که منازل و ساختمان‌های مشرف به خیابان‌های اصلی و پر سر و صدا نیز از این گزینه برای کسب آرامش و ایجاد محیطی دلنشین استفاده می‌کنند.
هم‌چنین مدارس و مراکز آموزشی بسیاری با استفاده از سیستم عایق‌بندی دیوارها، محیط را برای استفاده بهینه از فضای آموزشی کارآمد مهیا می‌کنند.
عایق بندی صدا در معماری آکوستیک و فاکتورهای کاربردی
استفاده از عایق صوتی بخش مهمی از آکوستیک ساختمان را شکل داده و تاثیر به‌سزایی در فرم‌گیری فضاهای مصون از آلودگی صوتی دارد. این نوع عایق‌ها در نمونه‌های مختلف و متنوعی تولید شده و علاوه بر خواص آکوستیک و محدود کننده صدا، از زیبایی و نقش دکوراتیو قوی نیز برخوردارند. کاربردهای گوناگون محصولات عایق‌بندی صوتی به ایجاد نمونه‌های متنوعی از این محصولات منجر شده است.
برخی از این تولیدات در قالب پانل‌های عایق و با ابعاد مشخص و استاندارد تولید و عرضه می‌شوند. تنوع رنگ و بافت در این پانل‌های آکوستیک امکان کاربرد آنها را در بخش‌های مختلف ساختمان به اشکال متنوع پدید آورده و آنها را به بخشی از نمای دکوراسیون چنین فضاهایی تبدیل کرده است.
اندازه ضخامت دیوارها و نیز پانل‌های کاربردی به‌عنوان عایق در معماری آکوستیک بستگی مستقیم به میزان سر و صدای موجود و نزدیکی به منبع صدا داشته و بر اساس آن تعیین می‌شود. هم‌چنین وجود یا عدم وجود درزهای خالی در دیوار و حاشیه درب و پنجره‌ها عامل مهمی در کاهش صداهای مزاحم و اصولا پالایش امواج صوتی در هر ساختمان دارد.
امروزه نه‌تنها استفاده از پانل‌های عایق صوت، که کاربرد پنجره‌های دو یا سه جداره و درب‌های تخصصی نیز برای کاهش ورود صداهای ناخواسته در ساختمان‌ها از اصلی‌ترین شیوه‌ها در معماری آکوستیک به‌شمار می‌آیند.
استفاده از نمونه‌های مرغوب و اجرای موفق و حرفه‌ای عملیات آکوستیک ساختمان علاوه بر کاهش آلودگی صوتی و مسدود نمودن مسیرهای ورود صدای مزاحم به ساختمان، نقش مهمی نیز در عایق نمودن چنین فضاهایی در برابر سرما و گرما، رطوبت و گرد و غبار و آلودگی دارد. به این ترتیب می‌توان معماری آکوستیک را شیوه‌ای موفق برای مصون‌سازی ساختمان در برابر انواع آلودگی‌ها و عوامل مزاحم محیطی و طبیعی دانست.
کاربرد معماری آکوستیک
از مواردی که معماری آکوستیک در آنها کاربرد داشته و مفید واقع می‌شود می‌توان به مکان‌های زیر اشاره کرد:
سالن‌های همایش و اجتماعات
سالن آمفی تئاتر و نمایش
سالن برگزاری جلسات
سالن سینما
اماکن آموزشی
سالن اجرای کنسرت
بیمارستان‌ها، مراکز درمانی بیماران اعصاب
آسایشگاه‌ها
سالن‌های چندمنظوره
استودیو صدابردای و تصویربرداری
علاوه بر این موارد می‌توان از معماری آکوستیک در سازه‌های مسکونی نیز با هدف افزایش فضاهای آرام و کم‌صدا استفاده نمود. اتاق خواب از اصلی‌ترین مواردی است که این سبک معماری در آن کاربرد داشته و آرامش و خواب کامل را برای کاربران خود به ارمغان می‌آورد.
معماری آکوستیک و فوم پلی یورتان
در چند دهه اخیر تحقیقات زیادی در زمینه عایق‌های صوت (و البته دما و رطوبت) صورت گرفته است. نتیجه این پژوهش‌ها، تولید محصولات متنوع در این زمینه بوده که فوم‌های پلی یورتان نمونه موفق و کاربردی از آنها هستند. استفاده از این نوع فوم به‌ویژه در نمونه‌های پاششی سهم عمده‌ای در ایجاد اتاق‌های آکوستیک داشته و در موارد زیادی به‌منظور ایجاد ایزولاسیون آکوستیکی به‌کار می‌رود.
پلی یورتان سلول بار از عایق‌های شناخته شده صوت در جهان است که حین عملیات ساخت و ساز و در بخش معماری آکوستیک کاربردهای وسیع و موفقی از آن را شاهد هستیم. با اطلاع از فرکانس اصوات موجود و در نظر داشتن ضخامت مناسب می‌توان این متریال را به بهترین شکل برای ایجاد فضای آکوستیک به کار گرفت.
به این منظور لازم است ابتدا آزمون کاهش صدا بر روی ماده عایق (در این مورد فوم عایق پلی یورتان) انجام شده و نمودار نزولی سطح فشار صدا بر حسب فرکانس برای انتخاب ضخامت خاص و مناسب از فوم مشخص شود. پس از آن می‌توان با انجام محاسبات دقیق نسبت به اجرای این شیوه در معماری آکوستیک اقدام نمود.
موانع معماری آکوستیک
اجرای آکوستیک در ساختمان‌ها با وجود همه مزایایی که داراست، بدون مشکل نیست و موانعی نیز در مسیر اجرای آن وجود دارد.
برخی از این موانع را با هم برمی‌شماریم:
وجود فضاهای باز در محیط:
در بسیاری از محیط‌های کاری و مشاغل گروهی برای امکان اجرای همکاری بین افراد و انجام تیمی کارها نیازمند استفاده از فضای باز هستند. در چنین فضایی با وجود نیاز به آکوستیک و رفع صداهای مزاحم و آلودگی‌های صوتی، اجرای معماری آکوستیک در عمل با مشکلات فراوانی همراه است.
وجود تجهیزات مکانیکی مولد نویز:
تجهیزات مکانیکی نظیر واحدهای HVAC از ضروریات ساختمان‌های امروزی به‌شمار می‌آیند. اما اغلب سیستم‌ها تولید سر و صدا نموده و آن را در سراسر ساختمان پراکنده کنند. با در نظر داشتن موقعیت مکانی این تجهیزات و بهبود روش نصب آنها می‌توان از میزان این صداها کاست، اما همواره بخشی از این آلودگی‌های صوتی غیر قابل پوشش و محدودیت هستند.
نویز و صداهای مزاحم محیطی:
نقش نویز محیطی علیرغم اجرای معماری آکوستیک در ساختمان کاملا چشمگیر است. مواردی نظیر تردد خودروها و دیگر وسائط نقلیه موتوری، سر و صداهای موجود در خیابان و محیط خارج از ساختمان و موارد مشابه نقش مهمی در افزایش میزان نویز و پایین آوردن کیفیت صدای آکوستیک در هر سازه دارد.
موقعیت ساختمان‌های مجاور:
برای اجرای بهینه معماری آکوستیک و عایق کنترل صدا در ساختمان، لازم است با در نظر گرفتن موقعیت ساختمان‌های مجاور و هر یک از بخش‌های داخلی و اتاق‌ها از یک سو و شرایط و نوع کاربری سازه مورد نظر از سوی دیگر نسبت به اجرای بهینه و انتخاب موارد مناسب تصمیم‌گیری شود. به‌طوری که حداکثر کنترل صدا را تضمین نموده و اقدامات لازم و کافی برای جلوگیری از انتقال سر و صدا از اتاقی به اتاق دیگر انجام شود.
معماری آکوستیک و اجرای بهینه آن نقش مهمی در ایجاد فضاهای عایق در برابر صدا و آلودگی‌های صوتی داشته و امروزه سهم مهمی در این زمینه ایفا می‌کند.
از ملزومات مصرفی در این مورد تا شیوه‌های اجرایی و مهندسی لازم برای این کار و نیز تجهیزات مصرفی در این زمینه، مجموعه کاملی را برای اجرای معماری آکوستیک فراهم می‌کند. به این ترتیب و با به‌کارگیری دانش فنی در این مورد، می‌توان نسبت به عایق‌سازی ساختمان‌ها و ابنیه مختلف در برابر صدا و ایجاد فضایی آکوستیک و مناسب برای پالایش امواج صوتی اقدام نمود.
در پایان پیشنهاد می‌کنیم برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد و شناخت روش‌های اجرای معماری آکوستیک به سایت‌های معتبر مجری در این زمینه نظیر پارس ویونا مراجعه و از مشاوره رایگان کارشناسان فن در این مجموعه بهره‌مند شوید.
